เรื่องเด่น ปริศนาธรรมของชายขายฟืน (สันตุสสโกวาท หลวงพ่ออินทร์ถวาย)

พระพุทธเจ้าทรงเคยตรัสเล่าว่าในอดีตชาติหนึ่งพระองค์ทรงเคยเกิดเป็นทุคตะ คือเป็นคนยากจน ทุคตะคนนี้เป็นคนขยันในการทำมาหาเลี้ยงชีพในสัมมาชีพ โดยหาฟืนมาขายในตลาดในเมือง ขนาดใส่เกวียนแล้วยังแบกใส่บ่าอีก เพราะมันล้นเกวียน ทุคตะคนนั้นแทนที่จะมีความโศกเศร้าในการเป็นอยู่ แต่กลับร้องรำทำเพลงในขณะที่ขับเกวียนเอาฟืนเข้ามาขายในเมือง ไม่มีความทุกข์ในใจ ท่านสู้ในชะตาชีวิตของตนเอง ที่เกิดมาเป็นคนจน ชีวิตต้องสู้

ในขณะเดียวกับที่ทุคตะขับเกวียนเอาฟืนมาขายในตัวเมือง ทีนี้พระราชาเสด็จตรวจรอบพระนคร มาเห็นหลายครั้งเข้าก็เอะใจว่าพ่อค้าขายฟืนคนนี้ดูเป็นคนจนนะ เพราะว่าในประเทศนั้นเขาแยกเป็นวรรณะ ๔ พราหมณ์ กษัตริย์ แพศย์ ศูทร พระเจ้าแผ่นดินเห็นแล้วทรงเกิดสงสัยว่าพ่อค้าขายฟืนคนนี้เป็นคนวรรณะศูทร ซึ่งแม้เป็นวรรณะต่ำ แต่ทำไมคนๆนี้ เขาจึงดูร่าเริง มีความสุขอย่างนี้ ทำไมใจของเขากลับดูร่าเริง ไม่เสียอกเสียใจ แต่กลับดูทำงานทำการสู้หาเงิน ไหนลองเรียกเขามาถามดูสิว่า เขาขายฟืนได้เงินวันละเท่าไร พระเจ้าแผ่นดินท่านก็ทรงอยากทราบเหมือนกันเศรษฐกิจเป็นอย่างไร ดีหรือไม่ดี การครองชีพของพี่น้องแต่ละหมู่ แต่ละเหล่าเป็นอย่างไร เพราะท่านเป็นฝ่ายปกครอง พอทุคตะเข้ามาท่านก็ถามว่า

" ทุคตะ การขายฟืน เป็นอย่างไร "

ทุคตะก็ตอบว่า " ขายได้ดีอยู่พระเจ้าข้า "

" เมื่อได้เงินมาแล้ว เธอทำอย่างไร "

ด้วยความที่ทุคตะคงจะเป็นนักปฎิภาณพอสมควร ไหวพริบดีด้วย และออกมาจากจิตใจด้วย ทุคตะก็ชี้แจงให้ฟังว่า

" กระผมแบ่งออกเป็นส่วนๆ พระเจ้าข้า "

" ที่ว่าแบ่งเป็นส่วนๆ นั้น แบ่งอย่างไร "

"ที่ขายฟืนได้มา ส่วนที่ ๑ ก็เอาไปให้งูเห่างูจงอางกิน ส่วนที่ ๒ ก็นำไปทิ้งลงน้ำทะเลมหาสมุทร ส่วนที่ ๓ ก็เอาไปฝังดินเอาไว้ ส่วนที่ ๔ ก็เอาไปบูชาเทวดา พระเจ้าข้า "

พระเจ้าแผ่นดินเมื่อได้ยินก็สงสัย เลยถามต่อว่า

" ทุคตะ เราอยากจะรู้ว่า เมื่อได้เงินมาแล้วทำไมถึงแบ่งเป็นหลายส่วนขนาดนั้น ทำไมจึงเอาไปให้งูเห่างูจงอางกิน ทำไมจึงนำไปทิ้งลงน้ำทะเล ทำไมจึงเอาไปฝังดินเอาไว้ ทำไมจึงเอาไปบูชาเทวดา ทำไมเธอถึงพูดเป็นปริศนาอย่างนี้ ไหนลองอธิบายให้เราฟังหน่อยสิ "

ทุคตะจึงอธิบายว่า

" ส่วนที่ ๑ ที่ว่าให้งูเห่างูจงอาง ก็คือเอาให้ลูกกับเมียของผม ถ้าผมไม่ให้เขา เขาก็ต้องฉกก็ต้องกัด ทำให้ผมเดือดร้อน ผมก็ต้องแบ่งให้พวกเขา พอพวกเขาได้รับเงิน จึงอยู่ด้วยกันร่มเย็นเป็นสุข "

" ส่วนที่ ๒ ที่ทิ้งลงทะเล ก็คือส่วนที่ผมเอาไว้กินไว้ใช้เอง การกินการใช้ของผมไม่มีที่สิ้นสุด เพราะมีเท่าไรก็หมดไม่มีวันพอ เหมือนการโยนลงทิ้งลงทะเล "

" ส่วนที่ ๓ ที่ฝังดิน ก็คือส่วนที่ผมเก็บใส่คลังไว้ใช้ให้เกิดประโยชน์ "

" ส่วนที่ ๔ ที่บูชาเทวดา ก็คือส่วนที่ผมเก็บไว้ทำบุญทำทาน สร้างบุญสร้างกุศล เผื่อไว้ในอนาคต จะได้มีกินมีใช้ เพราะผมเกิดมาภพนี้ชาตินี้มันทุกข์จน "

อันนี้คือคำสอนที่คนโบราณยกขึ้นมา เพื่อจะสอนว่า เมื่อได้ทรัพย์มาแล้ว ควรจะแบ่งอย่างไรจึงจะถูกต้องเหมาะสม มิใช่ว่าพอเราได้มาเท่าไรก็ใช้หมด โดยที่ไม่มีการเก็บเอาไว้เลย หรือจะเก็บเอาไว้ทั้งหมด มันก็ไม่ถูกอีกเหมือนกัน สรุปแล้วคือ ให้รู้จักหา รู้จักเก็บ รู้จักใช้

เพราะไม่มีใครที่จะรับผิดชอบชีวิตของเราได้ยิ่งกว่าตัวของเราเอง ถ้าหากเราไม่รับผิดชอบในการเป็นอยู่ของเราเองแล้ว ใครเล่าจะเป็นผู้รับผิดชอบให้เรา แต่ถึงอย่างไรก็ให้เราดำรงชีพด้วยสัมมาชีพ อย่าทำตนเป็นมิจฉาชีพและเมื่อแสวงหาทรัพย์ได้แล้วก็ต้องแบ่งปันเป็นส่วนๆ

หลวงพ่ออินทร์ถวาย สันตุสสโก
คัดจาก "ชายขายฟืนกับปริศนาธรรม"
หนังสือ “สันตุสสโกวาท”

เครคิตเฟสบุ๊ค หลวงพ่ออินทร์ถวาย สันตุสสโก