เรื่องเด่น "มนุษย์เข้าถึงได้ทุกภพภูมิ" (สมเด็จพระสังฆราชเจ้า)

"มนุษย์เข้าถึงได้ทุกภพภูมิ"

" .. "เกิดมาเป็นมนุษย์นี้เอง จึงมีจิตใจที่เข้าถึงทุกภพทุกภูมิ" เป็นอบายก็ได้ เป็นมนุษย์ก็ได้ "เป็นเทพก็ได้ เป็นพรหมก็ได้ เป็นอริยะก็ได้และก็เป็นได้ในปัจจุบันนี้เอง" ตามสมควรแก่การปฏิบัติ

"เมื่อมาปฏิบัติอยู่ในทางแห่งอกุศล" อันมิใช่มรรคทางแห่งการพ้นทุกข์โดยส่วนเดียว ก็เป็นมนุษย์อบาย เป็นมนุษย์นรก มนุษย์เดียรัจฉาน มนุษย์เปรต มนุษย์อสุรกาย

"แต่เมื่อมาปฏิบัติในทางของกุศลน้อยหรือมากขึ้นโดยลำดับ" ก็เลื่อนขั้นขึ้นเป็นมนุษย์มนุษย์ มนุษย์เทพ มนุษย์พรหม ก็เป็นอันว่าสุดโลก

"เมื่อละได้คือปล่อยความยึดถือได้ก็เป็นมนุษย์อริยะ ก็เป็นโลกุตตระ" ขึ้นไปโดยลำดับ จนถึงละวางได้หมด "ตัดสังโยชน์ได้หมด ก็เป็นมนุสสวิสุทโธ" มนุษย์ที่บริสุทธิ์ในที่สุด .. "

"โลก-เหนือโลก"
สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชเจ้า