สำหรับคนฝึกหัดใหม่ ๆ นะครับ !!

ผมฝึกมาได้ เกือบ 2 เดือนแหละ โดยดูลมหายใจ ภาวนา พุทโธ..
เลยสงสัย ว่ามีใครเคย นั่งกันจนหลับบ้างไหม แล้วถ้าหลับ หลับอยู่ท่าอย่างไรกันบ้าง

ปล. อาการหลับ กับอาการเข้าสู่ภวังค์ ต่างกันไหมน้อ สงสัย

 

เป็นเหมือนกันคะ ถ้าง่วงก็จะรู้ว่าง่วง ไม่ฝืนคะ ก็จะออกจากสมาธิ แล้วนอนหลับตามปกติคะ

 

ผมก็หลับบ้างครับเวลานั่งเพราะเป็นคนขี้ง่วง นั่งสมาธิดึกๆก็จะง่วง ก็เลยแก้ปัญหาเลยนั่งเร็วขึ้น แต่ช่วงนี้ไม่ได้นั่งหลายวันแล้ว ผมนั่งสมาธิด้วยหลักธรรมกายนะครับ

 

ไม่รู้เหมือนกานนะครับแต่เวลาผมนั่งทีไรไม่เคยหลับคาท่านั่งเลย ต้องออกสมาธินอนปกติทุกคั้งครับ

 

ถ้าจิตเป็นสมาธิแล้วจะไม่ง่วงครับ จะนั่งทั้งวันทั้งคืนก็ยังได้ เหมือนว่าวติดลม

 

ผมเคยนะ แต่ม่ะรู้ว่าจะเรียกว่าหลับดีไหม นั่งๆอยู่ก็ เเวบ หายไปเรย อธิบายไม่ค่อยถูกเหมือนกัน ประมาณ ว่า คำภาวนาหายไป แต่ม่ะน่าจะเข้าณาน นะ(เห็นเขาว่า เข้าณาน จะรู้สึกสบาย มีควายสุข เหมือนลอยได้ ) แต่ของผมนี้ ความรู้สึกหายไปเรย ประมาณว่า ตัวเราหายไป ความรู้สึกหายไปเรย สักพัก ก็สะดุ้งตื่น นึกมาได้ว่าภาวนาหาย ก้อภาวนาต่อ สรุป วันนั้นก้อเหลวไปตามระเบียบ

(อันนี้ก้อไม่แน่ใจว่า จะเรียกว่าหลับ หรือตก ภวังค์ดี เพราะยังไม่เข้าใจว่า ภวังค์อาการเป็นอย่างไร)

 

ถ้านั่งพิงก็เคยนะครับหลับฟุบไปเลย (คอตกน้ำลายไหล) แต่ถ้าตอนนั่งไม่นั่งพิงอะไร อย่างมากก็จะโยกเยกไปมา สัปปะหงกน่ะครับ (แบบหลับๆตื่นๆ) แต่ไม่เคยหลับไปจริงๆ แรกๆนี่เป็นบ่อยมากครับ แต่พอฝึกบ่อยเข้าอาการง่วงก็จะไม่มีแล้วน่ะครับ(นอกจากว่าร่างกายจะอ่อนเพลีย)

ส่วนการเข้าภวังค์กับการหลับก็สังเกตได้ 2 แบบครับ

1.คือถ้าเราอยู่ในอิริยาบถนั่ง ก็ดูจากภายนอกถ้าร่างกายเรายังตั้งตรงอยู่ แต่เหมือนมีอยู่วูบหนึ่งที่การรับรู้ของเราหายไปก็เป็นการเข้าภวังค์ครับ

2.ให้ดูจากสติ ถ้าเรามีสติชัดเจนแจ่มใสอยู่ก็แสดงว่าเข้าภวังค์ครับ (เนื่องจากภวังค์มีหลายระดับก็ต้องสังเกตให้ดีน่ะครับ)

 

ถ้านั้งแล้วหลับ ก็คือ ง่วงนอน ครับ แบบนี้ไม่ขอเรียกว่า
การเจริญสมาธิ แต่ขอเรียกว่า นั้งหลับดีกว่า

การเจริญสมาธิ สติ สำคัญที่สุด รู้ตัวเองอยู่เสมอ
เห็นตัวเองอยู่ตลอด รู้ความเคลื่อนไหว ของร่างกายทุกส่วน
เหมือนเรา นั่งอยู่ตรง บริเวณแถวลิ่นปี่ตัวเรา แล้วนั้งมอง ภายในกาย
ตัวเอง ว่า มันกำลังทำอะไรอยู่ ที่สำคัญที่สุด คือ ต้องมี สติ ตลอด

เมื่อนั่งไปจนถึงจุดหนึ่ง จะไม่มีความรู้สึกว่า ไม่มีกาย อีกต่อไป มีแต่
ดวงจิต บางที อาจพบแสงสีทองสว่างไปทั่ว เหมือนเราไม่มีกาย มีแต่
ความรู้สึกเท่านั้น เมื่อมาถึงจุดนี้ ไม่ต้องไปกำหนด ดูกาย อีกต่อไป ก็ให้กำหนด
ความสว่างเป็นอารมณ์

 

ของผมนะปรกติจะเริ่มนั่งสมาธิประมาณ 21.00 น. พอนั่งประมาณ 10 นาทีผ่านไป แล้วความรู้สึกจะค่อยๆหายไป แล้วการรับรู้ของเราจะขาดหายไปเลยคงจะพัก ใหญ่ๆ แล้วความรู้สึกก็จะกลับมาอีก ต้องมากำหนดคำภาวนาใหม่ แต่ระหว่างนั้นทบทวน ช่วงเวลาที่หายไป มันนึกไม่ออก ว่าช่วงนั้นเป็นอย่างไร
แต่ทั้งหมดนี้ยังคงอิริยาบท นั่งอยู่ เหมือนเดิม อย่างนี้ เรียกว่า หลับไหม แล้วมีใครเคยนั่งหลับในท่านั่งสมาธิ แล้วตื่นมาก็ยังอยู่ในท่าเดิม บ้างไหม
ตอนนี้ก็กำลังจับอาการตรงนี้อยู่ว่า ตกลงมันคืออะไรใช่หลับไหมน้อ ติดอยู่ตรงนี้ ไม่ผ่านสักที ..

 

นั่งหลับ แสดงว่า จิตรวม แต่ไมได้รวมเป็นตั้งมั่นน่ะ แต่เป็น "จิตรวมเข้ากับโมหะ" ยิ่งนั่งแล้วนั่งหลับไปเรื่อย จะยิ่งเพาะนิสัยเสียๆในการภาวนา เป็นความเคยชินที่ไม่ดี

ส่วนเรื่องภวังค์ ไม่ใช่สาระสำคัญในการภาวนา แต่ในการทำความสงบก็จะผ่านภวังค์โดยอัตโนมัติ ยิ่งไปครุ่นคิดถึงมันมาก ก็จะเป็นการฟุ้งซ่านเสียเวลา

ทางที่ดี เวลาทำสมาธิก็ให้ระวัง อย่าให้มันหลับ ถ้าจะหลับก็ให้มีสติรู้สึกตัว อย่าไปเผลอหลับเข้า หรือถ้าแก้ไม่หายก็ให้เพิ่มการเดินจงกรม รู้สึกสบายๆ รู้สึกแค่การกระทบพื้นของเท้า เพิ่มเวลาในการเดินจงกรมก่อนนั่งสักครึ่งนึง ลดเวลาสำหรับอิริยาบทนั่งลงสักครึ่งนึง ก็น่าจะดีขึ้น

แต่ถ้าจะแก้ปัญหาที่ต้นเหตุหรือให้ตรงจุดจริงๆ ต้องหัดมาเจริญสติ เพื่อเพิ่มกำลังสติ เมื่อจิตกำลังเผลอ จะไหลหลงไปหลับ ถ้ากำลังสติมากพอ จะสามารถรู้ทันสภาวะที่จิตไหลไปหลับได้ ทำให้ไม่หลงไหลเผลอไปหลับ

 

เมื่อคืนนั่งสมาธิคะ คือว่านอนหลับไปก่อน ตื่นมาตอน ตี 3 กว่า (เคยอ่านเจอคะ เค้าบอกว่าให้ทำสมาธิก่อนนอน และ หลังจากตื่นนอน) ก็เลยลองทำดู
ก็ประมาณว่าเราได้หลับพักผ่อนเต็มที่แล้ว พอตื่นขึ้นมา ตอนตี 3 แล้ว ลองนั่งสมาธิ ได้ผลดีคะ จิตเราสงบมากกว่าตอนทำก่อนนอนคะ
ขอเรียกว่า แค่จิตสงบคะ สำหรับดิฉัน แค่นี้ก็ถือว่าดีมากมาก แล้ว
อยากให้เพื่อน ๆ ลองทำดูนะคะ
แต่จะเห็นหรือรู้สึกอะไรต่อจากจิตสงบเดี๋ยวจะกลับมาเล่าต่อคะ ไปสัมภาษณ์พนักงานก่อนคะ

 

พอดีโพสแล้ว เจอคุณบัวใต้น้ำพอดีห่างกันแค่ 1 นาที
ขอทักทาย คุณบัวใต้น้ำ หน่อนนะคะ
...น่าจะเปลี่ยนชื่อ เป็นบัวที่โผล่พ้นน้ำ ซะทีนะคะ เพราะเท่าที่ดิฉันติดตามอ่านข้อความของคุณ ยอมรับว่าคุณเป็นผู้มีปัญญา คนหนึ่งคะ
นับถือคะ

 

มะก่อนผมนั่งหลับเลยคับ หลับหงายหน้า และหงายหลัง เอียงข้างก็เคย
เพราะร่างกายพักผ่อนไม่เพียงพอ

 

ขออนุญาติช่วยเสริมดังนี้นะครับ จากที่ปฏิบัติมาและได้รับคำแนะนำจากครูบาอาจารย์ท่านนะครับ
ก่อนอื่นต้องเข้าใจว่าการนั่งสมาธิ คือการสร้างกำลังให้กับ "สติ" เพื่อนำไปใช้ในการพิจาณาถึงธรรม หรือนำไปใช้เพื่อสิ่งอื่นต่อไป ดังนั้น การนั่งสมาธิจะต้องไม่หลับนะครับ เพราะถ้าหลับก็เท่ากับสติเราดับไปด้วย
แต่ถ้าเราภาวนา "พุทโธ" ไปแล้วคำภาวนานั้นหายไป ก็ต้องให้ดูด้วยว่ามันดับไปแล้ว มันยังมีสติรู้ตัวอยู่หรือไม่ ว่าตอนนี้เป็นอย่างไร เป็นความสงบในสมาธิจริงหรือไม่ ก็ให้ลองพิจารณาดู เพราะถ้าสติมีกำลังมากพอแล้ว จะต้องรู้ว่าตอนนี้มีสมาธิจริงหรือไม่ เพราะถ้าไม่รู้นั่นคืออวิชชามันเริ่มเข้าครอบงำ แทนที่จะเป็นสมาธิพอสักพัก กิเลสเล่นงานซ้ำอีก ด้วยความเรียบของจิตที่ไม่รู้ว่าเกิดอะไรขึ้นจริงตอนนี้ ทำให้ไม่รู้ตัวแล้วสติก็ดับลงกลายเป็นภวังค์ กลายเป็นหลับไปนะครับ
แต่ถ้ามีสติอยู่แต่ไม่รู้ว่านั่นเป็นสมาธิจริงหรือไม่ นั่นเพราะ "สติ" ยังไม่มีกำลังเพียงพอที่จะใช้พิจารณา ก็กลับมาภาวนา "พุทโธ" ต่อไปครับ เพื่อฝึกให้สติมีกำลังมากกพอ ที่จะพิจารณาสิ่งที่เกิดขึ้นกับเราได้ อย่าไปคิดถึงอดีตที่ผ่านไปแล้ว เช่น อยากสงบแบบนั้นอีก เป็นต้น เพราะมันจะทำให้เราไม่อยู่กับปัจจุบัน ก็คือไม่มีสตินั่นเอง แล้วจะพาให้เราไม่ก้าวหน้าต่อไปครับ เพราะอดีต..เป็นเหตุ, ปัจจุบัน..เป็นผล, อนาคต..เป็นกรรมเก่าของปัจจุบัน
อันนี้คือกรณีที่เรารู้นะครับว่าเราไม่ได้ง่วงเพราะเหนื่อยหรืออิ่มจนเกินพอดี ขอให้ท่านฝึกได้ก้าวหน้าต่อไปนะครับ

 

จากประสบการณ์ของผม ภวังค์ จะเหมือนกับเราหลับแต่หลับไม่สนิท มีการรู้สึกเป็นพักๆ แต่ไม่สามรถออกจากสมาธิได้ แต่ถ้าหลับจะนิ่งไร้ความรู้สึกต้องรอจนตื่น บางทีร้ายกว่านั้นหลับแล้วฝันอีก คิดว่าได้นโมหรือนิมิต หนักเลยแบบนี้ วิธีแก้คือเพิ่มสติ ปกติผมนอนทำสมาธิแล้วจะหลับบ่อย แต่ถ้านั่งจะหลับไม่ลง ฝึกท่านั่งจนชินแล้วกลับมาท่านอน ได้ผลดี อีกอย่างถ้าเรามีความรู้สึกง่วงจะหลับ ถ้าฝืนอารมณ์ง่วงจนอาการง่วงหายปุ๊บ สมมติทำแค่ 20 นาทีจะเหมือนนอนเป็นวันเลย ตอนกลางคืนนอนไม่หลับเลย

 

ทำได้ขนาดนี้ใช้เวลากี่เดือนกันหนอ ผมเพื่งเรื่มเลยใช้วิธีนอนกำหนดลมหายใจว่า พุท โธ คงต้องใช้เวลานานกว่านี้มั้งสงสัย

 

ไม่กล้าหลับอะครับ แต่ที่รู้ตัวมันจะเอนไปหน้าบ้าง หลังบ้าง ผมบังคับให้นั่งเหมือนเดิม คือให้รู้ว่าเอนแต่ไม่ยินดียินร้ายอะไร ก็นั่งไปเรื่อย ๆ อาการมันก็หายไปเอง

แต่นอนสมาธินี้แปป ๆ รู้ตัวเช้าแล้วหนอ... อิอิ

อนุโมทนาครับ