หลงยึดก็เป็นทุกข์หนักหนาสาหัส

ความทุกข์
กับความสุข
และไม่ถึงกับทุกข์ไม่ถึงกับสุข เป็นผลของกรรมที่นำให้มาเกิดอีก
ส่วนอารมณ์ความรู้สึก
นึกคิดจนเกิดอาการเครียด ซึมเศร้า ผิดหวัง เหม่อลอย
นั้นเป็นสิ่งปรุงแต่งตามธรรมชาติที่เป็นผลมาจากกรรมเก่าและกรรมใหม่ จะเกิดขึ้นในจิตใจตลอดไปตราบใด
ที่ยังไม่สิ้นลมหายใจ
และจะเป็นความทุกข์ใจอย่างหนักหนาสาหัส
หากเราเข้าใจและหลงยึดว่ากายนี้
ใจนี้คือเรา เป็นของเรา
ฉะนั้น หาวิธีปล่อยวาง
หาทางสิ้นยึด ด้วยพระอริยมรรคมีองค์ 8

 

ปุถุชนต้องมีที่ยึดดิลุงผมเอาอะไรเป็นสาระนะดี

 

ลุงมีโปรแกรมจะสละทางโลกเมื่อไหร่ครับ

 

เห็นคิดแล้วจะไม่ทุกข์.... ท่านกล่าว

 

ญาณคือความหยั่งรู้
พระพุทธเจ้าตรัสรู้อริยสัส4

 

ญาน ภาษาบ้านๆ คือรู้เหนือรู้
อริยสัจ 4 คือ

ทุกข์-ต้องกำหนดรู้
ให้รู้จักสิ่งที่เคลื่อนไหวภายนอกนี้เป้นทุกข์

สมุทัย-ต้องละ
ให้ละความคิด อย่าไปอยู่กับความคิด

มรรค-ต้องเจริญ
ให้ทำความรู้สึกตัวให้มาก ให้เอาสติมาดูจิตดูใจ มันจะคิดอะไรก็ตาม ไม่ต้องรู้ไปกับมัน พอมันคิด ถ้ารู้ทันก็ตัดทิ้งไป

นิโรธ-ทำให้แจ้ง
มันจะคลายตัวมันเอง เหมือนแหวนกับน๊อต แลัวมันจะหลุด

ลพ.เทียน

 

สัมปชัญญะ 4 (ความรู้ตัว, ความรู้ตัวทั่วพร้อม, ความรู้ชัด, ความรู้ทั่วชัด, ความตระหนัก - a clear comprehension; the clarity of consciousness; an awareness)

1. สาตถกสัมปชัญญะ - a clear comprehension of the purpose(รู้ชัดว่ามีประโยชน์ หรือตระหนักในจุดหมาย คือ รู้ตัวตระหนักชัดว่าสิ่งที่กระทำนั้นมีประโยชน์ตามความมุ่งหมายอย่างไรหรือไม่ หรือว่า อะไรควรเป็นจุดมุ่งหมายของการกระทำนั้น เช่น ผู้เจริญกรรมฐาน เมื่อจะไป ณ ที่ใดที่หนึ่ง มีความตระหนักว่าเมื่อไปแล้ว จะได้รับปีติสุขหรือความสงบใจ ช่วยให้เกิดความเจริญโดยธรรม จึงไป โดยสาระคือ ความรู้ตระหนักที่จะเลือกทำสิ่งที่ตรงกับวัตถุประสงค์หรืออำนวยประโยชน์ที่มุ่งหมาย - a clear comprehension of the purpose)
2. สัปปายสัมปชัญญะ - a clear comprehension of the suitability(รู้ชัดว่าเป็นสัปปายะ หรือตระหนักในความเหมาะสมเกื้อกูล คือรู้ตัวตระหนักชัดว่าสิ่งของนั้น การกระทำนั้น ที่ที่จะไปนั้น เหมาะกันกับตน เกื้อกูลแก่สุขภาพ แก่กิจ เอื้อต่อการสละละลดแห่งอกุศลธรรมและการเกิดขึ้นเจริญงอกงามแห่งกุศลธรรม จึงใช้ จึงทำ จึงไป หรือเลือกให้เหมาะ เช่น ภิกษุใช้จีวรที่เหมาะกับดินฟ้าอากาศและเหมาะกับภาวะของตนที่เป็นสมณะ ผู้เจริญกรรมฐานจะไปฟังธรรมอันมีประโยชน์ในที่ชุมนุมใหญ่ แต่รู้ว่ามีอารมณ์ซึ่งจะเป็นอันตรายต่อกรรมฐาน ก็ไม่ไป โดยสาระคือ ความรู้ตระหนักที่จะเลือกทำแต่สิ่งที่เหมาะสบายเอื้อต่อกาย จิต ชีวิต กิจ พื้นภูมิ และภาวะของตน - a clear comprehension of the suitability)
3. โคจรสัมปชัญญะ - a clear comprehension of the domain(รู้ชัดว่าเป็นโคจร หรือตระหนักในแดนงานของตน คือ รู้ตัวตระหนักชัดอยู่ตลอดเวลาถึงสิ่งที่เป็นกิจ หน้าที่ เป็นตัวงาน เป็นจุดของเรื่องที่ตนกระทำ ไม่ว่าจะไปไหนหรือทำอะไรอื่น ก็รู้ตระหนักอยู่ ไม่ปล่อยให้เลือนหายไป และไม่เตลิดเพลิดเพลินไปกับสิ่งอื่นเหมือนนกที่ไม่บินกลับรัง โดยเฉพาะการไม่ทิ้งอารมณ์กรรมฐาน ซึ่งรวมถึงการบำเพ็ญจิตภาวนาและปัญญาภาวนาในกิจกรรมทุกอย่างในชีวิตประจำวัน โดยสาระคือ ความตระหนักรู้ที่จะดำเนินกายและจิตไว้ให้อยู่ในกิจ ในประเด็น หรือแดนงานของตน ไม่ให้เขว เตลิด เลื่อนลอย หรือหลงลืมไปเสีย - a clear comprehension of the domain)
4. อสัมโมหสัมปชัญญะ - a clear comprehension of a non-delusion and realities(รู้ชัดว่าไม่หลง หรือตระหนักในตัวเนื้อหาสภาวะ ไม่หลงใหลฟั่นเฟือน คือเมื่อไปไหน ทำอะไร ก็รู้ตัวตระหนักชัดในการเคลื่อนไหว หรือในการกระทำนั้น และในสิ่งที่กระทำนั้น ไม่หลง ไม่สับสน เงอะงะ หรือฟั่นเฟือน เข้าใจล่วงตลอดไปถึงตัวสภาวะแห่งการกระทำที่เป็นไปอยู่นั้น ว่าเป็นเพียงการประชุมกันขององค์ประกอบและปัจจัยต่างๆ ประสานหนุนเนื่องกันขึ้นมาให้ปรากฏ เป็นอย่างนั้น หรือสำเร็จกิจนั้นๆ รู้ทันสมมติ ไม่หลงสภาวะเช่นยึดเห็นเป็นตัวตน โดยสาระคือ ความรู้ตระหนัก ในเรื่องราว เนื้อหา สาระ และสภาวะของสิ่งที่ตนเกี่ยวข้องหรือกระทำอยู่นั้น ตามที่เป็นจริงโดยสมมติสัจจะ และตลอดถึงโดยปรมัตถสัจจะ โดยมิได้ทำไปโดยรีบร้อน มิได้กระทำอย่างละเลย มิใช่กระทำอย่างงมงาย และไม่ถูกชักจูงให้ลุ่มหลงหรือเข้าใจผิดไปเสียด้วยความพร่ามัว หรือด้วยลักษณะอาการภายนอกที่ยั่วยุ หรือเย้ายวนเป็นต้น

 

เฟ้นกันมาไม่ธรรมดา นะฮับ