ขอเชิญท่านที่มีความจงรักภักดีและเทิดทูนในสมเด็จพระนเรศวรมหาราช

พระนเรศ ทรงเป็นพระวิษณุอวตาร (ตามคติพราหมณ์) ตรงกับประวัติศาสตร์ชาติไทย ที่นี่เป็นดินแดนพระวิษณุ

วงศ์อินทร์ (สุพรรณภูมิ) กับวงศ์ราม (ละโว้) ร่วมกันสร้างอยุธยา
(1335) ศึกชิงบัลลังก์อยุธยา สุพรรณ vs ละโว้ - YouTube

​

 

https://youtube.com/clip/UgkxVV-WxrQ47CXEEaagGz3ycG805kwqLxHz?si=AFXVHPvj1iHymrI9


พระนเรศ เป็นผู้เปลี่ยนชื่อเมืองอโยธยา เป็นอยุธยา

 

พระพุทธรูปทรงเครื่องกษัตริย์เกิดขึ้นตั้งแต่สมัยสมเด็จพระนเรศวรมหาราช และภายหลังพระเจ้าปราสาททองนำไปต่อยอด

 

มงกุฏกษัตริย์


มงกุฏพระอัครมเหสี

 

เพิ่งเห็น เล่าเรื่องตอนอุ้มพระนางใช้หูขวาฟังเสียงหัวใจของพระนเรศตลอดเส้นทางล่องขึ้นพระนคร กลับเข้ากำแพงเมืองกรุงศรี เตรียมรับศึกพม่า หลังกลับจากประกาศอิสรภาพ (พระนางกำลังตั้งครรภ์อ่อนๆ 3 - 4เดือน)

อึ้ง ทรงเล่าไว้หมด แสดงว่าพระองค์ทรงมีบุคลิกเปิดเผยตรงไปตรงมาแบบทหาร ไม่ปิดบังอะไร คาดว่าทหารตามเสด็จทั้งตอนพายจ้ำเรือลำเล็กไปส่งพระองค์ท่านที่ตำหนักบ้านเลนขาไปส่งไปทางคลองหลังตำหนัก ทหารคนนี้คงตามกลับจากตอนที่พระองค์ท่านประกาศอิสรภาพโดยขากลับเข้ากรุงศรีทรงนั่งเรือพระที่นั่งด้านแม่น้ำเจ้าพระยาและทหารคนนี้ยังได้ตามเสด็จกลับพิษณุโลกในหนนั้นด้วย คงแอบแกะเป็นพระขุนแผนเพื่อล้อพระองค์ท่านในพระวีรกรรมในคืนฝนตกที่ตำหนักบ้านเลน ฝีมือไม่ดีเท่าช่างหลวงแต่ก็อยากแกะเพราะนึกสนุก เมื่อแกะเสร็จยังนำไปอวดพระองค์ท่านด้วย (การนำไปอวดพระองค์ท่านหรือไม่คาดจากสภาพการณ์)พระองค์ท่านชอบคุยสนุกกับเหล่าทหารรู้ใจ คนที่แกะน่าจะเป็นเจ้าพระยาทหารที่ทะเล้นที่สุดในหมู่ทหารใกล้ชิดของพระองค์ท่าน นึกออกอีกอย่าง ทหารคนนี้อยู่ในวันที่พระนางยกน้ำชาถวายพระนเรศที่บ้านนายก่าย(ท่านจาง)ด้วย ถ้าไม่ผิดพลาดในความเข้าใจจนเกินไป ขอคาดว่าเป็นพระยาสุรสีห์

 

รูปซ้ายล่าง ทรงพระหล่อมากเลย เป็นต้นแบบให้ผู้ที่จะหล่อพระบรมรูปท่านต่อไปได้ เพราะนี่เป็นการหล่อในสมัยที่พระองค์ท่านทรงมีพระชนม์อยู่


พระริมฝีปาก เทียบกับพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ดิฉันว่าทรงคล้ายกันนะคะ

(1478) สายโลหิต (เพลงประกอบละคร สายโลหิต) : ชมพู ฟรุ๊ตตี้ | Official Audio - YouTube

พระนเรศเป็นเจ้า(กษัตริย์ราชวงศ์สุโขทัย)--->(ลูกสาว)เจ้าแม่วัดดุสิต(เจ้าฟ้าจากราชวงศ์สุโขทัย)--->(หลาน)โกษาปาน(เจ้าฟ้าในราชวงศ์ปราสาททอง)--->(เหลน)เจ้าพระยาวรวงษาธิราช(พระองค์เจ้า)--->(ลื่อ)พระยาราชนุกูล(หม่อมเจ้า)--->(ลืบ)พระบรมมหาชนก(หม่อมราชวงศ์)--->(ลืด)พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช(กษัตริย์ราชวงศ์จักรี)

พระนเรศเป็นเจ้า(กษัตริย์ราชวงศ์สุโขทัย)--->(ลูกชาย)พระเจ้าปราสาททอง(เจ้าฟ้าราชวงศ์สุโขทัย,กษัตริย์ราชวงศ์ปราสาททอง)--->(หลาน)พระนารายณ์มหาราช(กษัตริย์ราชวงศ์ปราสาททอง)--->(เหลน)พระเจ้าเสือ(กษัตริย์ราชวงศ์บ้านพลูหลวง)--->(ลื่อ)พระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ(กษัตริย์ราชวงศ์บ้านพลูหลวง)--->(ลืบ)พระเจ้าเอกทัศ(กษัตริย์ราชวงศ์บ้านพลูหลวง)

คนงงกับการสร้างพระกรุนี้ ที่แปลกเป็นเพราะนายก่ายนำช่างจีนทีมีฝีมือในการหล่อโลหะมาสยามด้วย

 

ในหมิงสือลู่

คนจีนบันทึกกองเรือสินค้าจากสยามติดธงนกดำ

ฝรั่งแปลคำว่าธงนกดำเป็น Black Crow Flag คงเห็นว่าปากแหลม ๆ

ไทยในปัจจุบันเอาหมิงสือลู่มาแปลใหม่ แปลเป็น ธงทมิฬปักษี

ที่จริงแล้วนั่นเป็นธงหลวงคือ ธงครุฑพ่าห์ ค่ะ เพื่อสำแดงว่ากองเรือสำเภาที่ปักธงนี้เป็นกองเรือค้าขายของราชสำนักอยุธยาค่ะ

 

ชุมชนชาวต่างชาติ ทุกชาติ ต้องอยู่นอกกำแพงกรุงศรีอยุธยา ยกเว้นชุมชนคนจีน ก็เพราะความร่วมมือกันทางทหารและทางเศรษฐกิจที่เกิดขึ้นระหว่างครอบครัวของนายก่ายกับราชสำนักสยาม ตั้งแต่ขุดคลองรอบเกาะพระนครให้กว้างขึ้น ทำคูคลองสัญจรภายในพระนคร โดยเฉพาะคลองนายก่าย การรื้อและสร้างป้อมกำแพงพระนคร ตามวิธีการสร้างป้อมรับศึกตามภูมิปัญญาจีนโบราณ การสร้างพระตำหนักวังจันทรเกษมขึ้นในปี 2121 การนำยุทธวิธีการรบในพงศาวดารจีนมาถ่ายทอดต่อ (ยุคนั้นยังไม่มีใครเอาหนังสือหลวงออกมาจากวังได้ ยกเว้นท่านราชเลขาธิการอย่างท่านจางจวีเจิ้ง อย่างน้อยก็นำออกมาคัดลอกก่อนแล้วส่งกลับไปเก็บที่หอหลวง ก็ไม่มีใครเห็นเป็นการผิดปกติ เพราะท่านเป็นราชครูของฮ่องเต้ด้วย) การติดต่อทำอาวุธปืนด้วยเทคโนโลยีทันสมัยต้องเป็นผู้รู้จริงๆจึงจะรู้ว่าผลิตที่ไหน จัดหาดินปืน(เป็นความลับทางการจีนเช่นกัน) หลายอย่างเกิดขึ้นแบบนี้ พระนเรศท่านอยากปกป้องคุ้มครองนายก่ายด้วย และปกป้องพระนางมณีจันทร์ด้วย จึงให้ตั้งบ้านเรือนภายในกำแพงพระนคร ไม่ต้องออกไปนอกเกาะพระนครอย่างชนชาติอื่น ๆ

 

เจ้าของเพจบอกว่าทั้งกรุมีองค์เดียว สร้างตั้งแต่ปี 2128 แกะจากไม้พญางิ้วดำ

 

เสด็จทางเหนือในปี 2128 พระนเรศทรงไปทำภารกิจเทครัวชาวบ้านทางเหนือเข้าพระนคร. ทรงจัดให้มีการประชุมขุนนางที่พระราชวังจันทน์ คาดว่าเป็นการสั่งเจ้าเมืองหัวเมืองเหนือไปทำตามพระบัญชาให้เทครัวเมืองเหนือเข้าพระนคร พระนางมณีจันทร์อุ้มให้นมพระธิดาอยู่บนตั่งนั่งหลังม่านบังตา ข้างตั่งพระที่นั่งของพระองค์ท่าน

ที่ไปเข้าใจว่าทรงมาฮันนีมูนนั้นอาจจะผิดพลาดไป ครั้งนั้นทรงทำภารกิจหลายอย่างไปพร้อมๆกัน

จากนั้นก็เสด็จไปนครพิงค์ศรีเชียงใหม่ ไปกล่อมและชวนมังนรธาช่อให้เปลี่ยนฝ่าย (คาดว่าคงไม่สำเร็จเพราะนันทบุเรงสั่งให้บุกกรุงศรีโดยเคลื่อนทัพมาสมทบพระยาพสิมในปีถัดมา 2129)

พระเจ้าเชียงใหม่ขอพระราชทานจองพระธิดาของพระนเรศให้เจ้าราชบุตรองค์โตตั้งแต่ครั้งนั้น

 

กลอนที่เกี่ยวกับดอกจำปี
หน้าอนุสาวรีย์ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช
อ. แม่สรวย จ.เชียงราย

จำเอ๋ย จำปี.................. จำพี่ได้ไหม
จำพรากจากไกล............ ผ่านไปเดือนปี
จำจดจดจำ.................. เคยพร่ำพาที
จำปามาหนี.................. จำปีมาหน่าย
จำเจ็บเจ็บจำ................ ชอกช้ำใจกาย
จำปีเคยหมาย............... หายหน้าหม่นหมอง
หากเกิดชาติหน้า............ ข้าขอจับจอง
ขอเป็นเจ้าของ.............. จำปีสีนวล..

ช่วงเวลาระหว่างทรงเดินทัพไปสงครามครั้งสุดท้าย ที่กรุงจีนเขียนใบบอกมาเพื่อนัดพระนเรศและทัพไทยให้ทรงยกทัพเข้าตีอังวะพร้อมกันกับอีกหลายชาติ

ป.ล. ดอกจำปี เป็นดอกไม้แห่งความรักของคนสมัยก่อน

 

ท่านจาง (นายก่าย) ถูกฝังที่ไหน ? อาจจะต้องรอความชัดเจนอีกนิด กำลังใคร่ครวญว่า ทำไมท่านจึงคิดจะมาที่นี่(สยาม)และยกเจ้าขรัวมณีจันทร์ให้สมเด็จพระนเรศ .. ในเมื่อวังหลวงปักกิ่งกำลังจะอวยยศให้นางได้เป็นมเหสีฝ่ายซ้าย(พระมเหสีตะวันตก)ของพระเจ้าว่านลี่ (พระเจ้าว่านลี่ กับ พระนางมณีจันทร์ มีอายุไล่เลี่ยกันค่ะ)

พระมเหสีตะวันตก เป็นตำแหน่งเดียวกันกับพระนางซูซีฮองเฮา ก่อนที่จะเป็นพระนางซูซีไทเฮา

 

การสร้างตำหนักบ้านเลน (ปัจจุบันคือเกาะบางปะอิน)สร้างพร้อมวังจันทรเกษม สร้างเมื่อประมาณปี พ.ศ.2121 เตรียมพร้อมเพื่อรับพระนางมาสยาม เรื่องการแต่งงานระหว่างพระองค์ท่านกับพระนางนั้น ทางผู้ใหญ่ทั้งสองฝ่ายเตรียมการกันไว้นานพอสมควรแล้ว ผู้ใหญ่คงมีการให้คำมั่นสัญญาต่อกัน อะไรสักอย่าง(ยังไม่สามารถสัมผัสได้ค่ะ) สีหลักที่ใช้ทาประตู หรือเสา ต้องเป็นสีเขียว เขียวแบบ Royal green แบบฉบับเฉพาะของราชวงศ์หมิง ซึ่งอาคารสมัยนั้นควรทาเสาสีแดงมากกว่า แต่สองสถานที่นี้ (วังจันทร์เกษมและพระตำหนักเกาะบ้านเลน)ต้องทาเขียวราชวงศ์หมิง สีเขียวโทนนี้เป็นสีประจำราชวงศ์หมิง ดิฉันขอเรียกเองว่า Royal Green



ส่วนภาพพระนางมณีจันทร์นี้ พระมหาฤทธิชัย กัลยาโณ วาดและให้สีค่ะ วาดไว้นานแล้ว แต่มาให้สีพระภูษาใหม่ สักเมื่อปี พ.ศ. 2551- 2552 ค่ะ ให้สี Royal Green ของราชวงศ์หมิงเป็นสีพระภูษาของพระนาง



ภาพยนต์จีนที่สร้างกล่าวถึงขุนนางชื่อไห่รุ่ย มีฎีกาขอตำหนิการทรงงานของฮ่องแต้เจียจิ้ง(พระเจ้าปู่ของพระเจ้าว่านลี่) โดยถือว่ากล้าวิจารณ์ก็กล้ารับโทษตายไห่รุ่ยเอาโรงศพติดตัวมาด้วย ตอนนั้นท่านจาง จวี เจิ้ง น่าจะดำรงตำแหน่งสมุหกลาโหม ส่วนพระนางมณีจันทร์น่าจะเกิดในช่วงเวลานี้. หนังเรื่องนี้สร้างโดยใส่ใจรายละเอียด มีการใช้ม่านสี Royal Green ในฉากค่ะ

 

ความบังเอิญทำให้อ่านอักขระบนพระเครื่องกรุวัดบ่อทองคำได้ 1 ตัว คือ มะ อักขระนี้อาจจะมาจากชื่อของพระนางมณีจันทร์ก็ได้ หรือเป็นความหมายอื่นก็เป็นได้เช่นกัน เนื่องจากอ่านอักขระเองไม่เป็นค่ะ. แต่กรุนี้สลักอักขระนี้หลายองค์ถือว่าสลักไว้เยอะพอสมควรค่ะ


มะคือตัวสุดท้าย ที่เจอเมื่อกี้เพราะว่าโฆษณาขายหนังสืออักขระขอมในเฟสบุ๊คฟีดขึ้นมา ทำให้อ่านออก 1 คำแล้วค่ะ (มะ มณีจันทร์หรือเปล่าน้อ)

ทรงสุดสวาสดิ์




สุดสวาสดิ์อย่างลึกซึ้ง

พระกรุนี้บอกถึงความรักที่มีต่อกันระหว่างสองพระองค์อย่างลึกซึ้งสุดจะบรรยายออกมาเป็นตัวอักษรได้

 

โชว์ว่า ปืนนกสับที่ทรงใช้ยิงตอนข้ามแม่น้ำสะโตงนั้นมีอยู่จริง ด้วยลายหลังพระเป็นพระแสงปืน



พี่ชาย 2 คนของพระนางเป็นคนช่วยอำนวยการทำงานแทนท่านจางโดยไปๆมาๆระหว่าง สยามกับกรุงจีน เพื่อให้งานตามแผนที่วางไว้ ทั้งการขุดคลอง การสร้างกำแพง การสร้างวังจันทรเกษม การส่งอาวุธ มีการทำเป็นระยะๆมาตั้งแต่ปี 2116 ที่พี่ชาย 2 คนนี้ตามพระนเรศกลับสยาม เพื่อมาเก็บรายละเอียดกลับไปรายงานสภาพความเป็นจริงให้ท่านจางฟังเป็นการยืนยันความถูกต้องของข้อเท็จจริงที่ได้รับฟังมาว่าตรงกันหรือไม่ พี่ชาย 2 คนนี้คิดว่าภายหลังก็ยังคงมีบทบาทอยู่ในสยาม และตั้งเรือนอยู่ย่านนายก่ายเช่นกัน

การไปมาหาสู่สยามกับกรุงจีนไม่ได้ยาก เพราะมีเรือสินค้าไปๆ มาๆ ที่ท่าเรือกวางตุ้งเสมอ ๆ โดยไม่ได้มีภารกิจต้องไปจิ้มก้องไปแค่แลกเปลี่ยนสินค้าระหว่างเมืองท่าสำคัญ ซึ่งเกิดขึ้นเป็นประจำอยู่แล้วเป็นปกติ

 

ละแวกสงสัย บ้านเมืองแทบจะร้าง เงินทองก็ร่อยหรอ อย่างสยาม วันดีคืนดี ลุกขึ้นมารื้อกำแพงเมืองแล้วสร้างใหม่ สร้างตึก ขุดคลอง พลิกโฉมเมืองไปเลย และยังหล่อปืนใหญ่เองอีก เกิดอะไรขึ้นในสยามและละแวกก็เห็นว่าคนจีนเข้ามาใช้แรงงานเพื่อทำโน่นนี่นั่นเยอะ (ที่กวางตุ้งนั้นเราสามารถหาจ้างแรงงานอิสระได้ไม่ยากเพราะมีคนท้องถิ่นกวางตุ้งที่ชอบผจญภัยโดยขึ้นเรือสำเภาไปใช้แรงงาน นายก่ายให้ลูกชายทั้งสองบริหารการจ้างแรงงานเหล่านี้และขนไปสยาม เป็นแรงงานชั่วคราว ยังไม่ได้เข้ามาเป็นพลเมืองเพราะสยามยังไม่ค่อยมีงานให้ทำเนื่องจาก บ้านเมืองเสื่อมโทรมมาเป็น 10 ปี) ละแวกจึงเห็นว่าต้องส่งอุปนิขิตชาวจีน(จีนจันตุ)มาสืบข่าวว่ากรุงศรีมีอะไรดี หลังจากหนีไปได้ ละแวกคงเอาเรื่องนี้ไปฟ้องพระเจ้ากรุงจีนแน่

เรื่องนี้ไปถึงหูพระเจ้าว่านลี่ โดยละแวกไปฟ้องแน่ๆ เมื่อท่านจางออกอุบายแกล้งตายในปี 2126 ผ่านไปอีก 2 ปี (ประมาณปี 2128 - 2129) ละแวกอาจจะไปพูดถึงเรื่องการสร้างเมือง การหล่อปืนใหญ่ การใช้อาวุธปืนที่ทันสมัย ให้พระเจ้าว่านลี่ฟัง ทรงพิโรธมาก สั่งยึดทรัพย์คนทั้งตระกูลและทรมานคนที่เหลืออยู่ให้ตายทั้งหมด ท่านจางเสียใจมาก เพราะท่านแค่อยากมาใช้บั้นปลายชีวิตและมาถ่ายทอดวิชาความรู้ให้กับคนที่เขากระหายต้องการความรู้ไปใช้จริงๆ อย่าง พระมหาธรรมราชาและพระนเรศ

ท่านจางอยู่ได้อีกไม่นานหลังจากข่าวคนที่บ้านถูกพระเจ้าว่านลี่ลงโทษ ท่านก็ตายคงทันได้อุ้มพระองค์ไล อายุราวๆ 2-3 ขวบแล้วตอนนั้น พระนเรศทรงสร้างวัดให้ท่านเพื่อเก็บกระดูกท่านจาง ท่านจางน่าจะได้รับพระราชทานตำแหน่ง พระยาพระคลัง เมื่อมาอยู่ที่นี่ มีตำแหน่งแต่ไม่ต้องไปเฝ้า พระนเรศจะมาหาเองที่บ้านนายก่ายหากต้องการปรึกษาข้อราชการ พระนเรศสร้างวัดเพื่ออุทิศให้นายก่าย และเพื่อเก็บกระดูก เป็น วัดดุสิตมหา ต่อมาเจ้าแม่วัดดุสิตไปตั้งตำหนักอยู่แถวบริเวณนี้ด้วย พระนเรศเติมคำว่า มหา ท้ายชื่อดุสิต เพื่อบอกว่าเป็นวัดยิ่งใหญ่ ศัพท์สมัยนี้คงจะเขียนเป็น มหาดุสิต และถือว่านายก่ายกลับไปเป็นเทวดาชั้นดุสิต

ในความเห็นส่วนตัวของดิฉัน หากพระเจ้าว่านลี่เป็นคนเอาการเอางาน ทรงทำพระราชกิจ ทรงตั้งใจเล่าเรียนเพื่อเอาความรู้ไปบริหารบ้านเมือง ท่านจางอาจจะยอมให้พระนางเข้าไปเป็นพระมเหสีตะวันตก แต่ว่าพระเจ้าว่านลี่ทรงโมโหร้ายมากและใครก็ห้ามไม่ได้ ทรงอ่อนแอ ทำให้ท่านจางตัดสินใจไม่ปล่อยให้ลูกสาวเข้าวังเป็นมเหสีเพราะพระนางอาจจะถูกแกล้งเนื่องจากพระเจ้าว่านลี่เกลียดท่านจางมาก คงหวังจะเอาพระนางเข้าไปทรมานในวังแน่ พระนางคงไม่มีความสุข ท่านจางตัดสินใจวินาทีสุดท้ายตอนที่พระนางกลับจากวัง วังเรียกตัวไปฝึกเดินแบบเจ้า (ทางวังจะลัดขั้นตอนโดยไม่ต้องรอการคัดเลือกให้ไปสู่ขั้นตอนการแต่งตั้งเลย) อาศัยความเป็นพระเจ้าแผ่นดินที่ไม่เอาการเอางานของพระเจ้าว่านลี่ ทรงไม่ใส่ใจกิจการภายนอกหรือภายในใดๆทั้งสิ้นอยู่แล้ว ท่านจางสบช่องที่จะหนีจึงต้องรวบลัดตัดสินใจพาลูกสาวหนีมาสยาม พร้อมลูกชายอีก 2 คนที่ไปๆมาๆสยามอยู่แล้ว

 

https://www.silpa-mag.com/history/article_124978

 

อาจจะไขคำตอบเรื่องชื่อเมื่อแรกประสูติของเจ้าแม่วัดดุสิต ว่าท่านชื่ออะไร







ตัวหน้าเป็น มะ อาจจะเป็น พระนางมณีจันทร์

ตัวหลังเป็น บะ อาจจะเป็น "พระองค์เจ้าบัว" หรือ "พระองค์บัว" ค่ะ

ยังไม่แน่ใจ เพราะคล้ายคำว่า อะ ด้วย แต่ลายมืออาจจะหวัดทำให้เขียน บะ ไปคล้าย อะ ก็เป็นได้ค่ะ

อะ เหมือน ร ร สองตัวต่อกัน มีหัวทั้งสอง ร
บะ ถ้าเขียนหวัดเหมือน ร ร สองตัว แต่ ร ตัวหลัง ไม่มีหัว

ถ้าเป็นจริงตามนี้ ทั้งสองชื่อเป็นชื่อพระราชทานจากสมเด็จพระนเรศทั้งสองชื่อ

 

สำหรับความสงสัยที่ดิฉันมีต่อพระกรุบ่อทองคำว่าจะมีรูปทรงชนช้างได้อย่างไร ดิฉันพบว่า ฉัตรบนหลังช้างเป็นฉัตร 7 ชั้นทั้งสิ้น หากเป็นการชนช้างหลังสงครามยุทธหัตถีแล้วไซร้ ฉัตรบนหลังช้างต้องเป็นฉัตร 9 ชั้นเพราะตอนชนช้างในศึกสงครามยุทธหัตถีพระองค์ทรงเป็นพระมหากษัตริย์จึงต้องเป็นฉัตร 9 ชั้น

จึงสันนิษฐานว่า พระองค์ท่านมีศึกชนช้างก่อนปี 2128 แต่ไม่มีบันทึกในพงศาวดารค่ะ

 

สมเด็จพระนเรศทรงพระแสงปืนต้นข้ามแม่น้ำสะโตงบนพระคชาธาร



เป็นบุญของคนไทยที่พระองค์ท่านทรงเล่าเหตุการณ์ผ่านการทำพระเครื่องบรรจุกรุถวายเป็นพุทธบูชาจึงทำให้เรื่องราวในบางช่วงบางตอนเมื่อ 400 กว่าปีก่อนเริ่มชัดเจน ไม่แน่ใจนะคะ แต่ว่าทรงถนัดซ้ายหรือไม่ ตาฝาดหรือไม่

ฝีมือการหล่อโลหะของพระกรุนี้ทำให้อนุมานได้ว่า สยามหล่อปืนใหญ่ใช้เอง ไม่ใช่นำเข้า