รวบรวมคติธรรมดี ๆ มาให้อ่านกัน...

“ . . รู้ . . ”

พระอาจารย์จวน กุลเชฏฺโฐ

วัดเจติยารามคิรีวิหาร (ภูทอก) อ.บึงกาฬ จ.หนองคาย


รู้ดีรู้ชั่ว...................คือตัวปัญญา
รู้ยึดรู้ติด................ผิดทางพ้นทุกข์
รู้ละรู้วาง...............ถูกทางปัญญา
รู้ไม่ยึดไม่ติด.........จิตหลุดพ้น คือ “พุทโธ”


รู้อื่นหมื่นแสน................ไม่แม้นเท่ารู้ตน
ดีอื่นหมื่นล้าน.................ยังไม่พ้นพาลเหมือนดีตน
ชนะอื่นหมื่นโกฏ............ยังไม่พ้นโทษ เหมือนชนะตน
รู้ตน ดีตน ชนะตน..........นั้นยอดคนผู้ชนดี


รู้ชั่วไม่ทำดี...................... เป็นผีทั้งตัว
รู้ชั่วรู้ดี ไม่ทำดี................ เป็นผีครึ่งตัว
รู้ดีรู้ชั่ว ทำตัวดี.................เป็นคนเต็มคน
รู้ไม่ยึดไม่ติดหลุดพ้น...... เป็นคนยอดคน​

(ที่มา : “ธรรมภาษิต” ใน พระอาจารย์จวน กุลเชฏฺโฐ : ชีวประวัติ ปฏิปทา และธรรมเทศนา;วัดเจติยาคิรีวิหาร จัดพิมพ์ถวายเป็นอนุสรณ์ในวโรกาสเสด็จพระราชทานเพลิงพระอาจารย์จวน กุลเชฏฺโฐ ณ วัดเจติยารามคิรีวิหาร (ภูทอก) อ.บึงกาฬ จ.หนองคาย, วันที่ ๑๘ เมษายน ๒๕๒๔, หน้า ๓๓๒ และ ๓๔๐)​

 

กิเลสกับธรรม

หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน

วันที่ ๙ เมษายน พ.ศ.๒๕๔๓ ณ สวนแสงธรรม


เป็นห่วงชาวพุทธเหลือเกิน กิเลสเหมือนน้ำตาล แต่ที่แท้เป็นยาพิษ สุข ทุกข์ บุญ บาป แยกกันไม่ออก ความอยากสร้างความชั่วตลอดเวลา ผลก็เป็นบาปเป็นกรรมอยู่ตลอดเวลา สอนอะไรไม่ฟัง ฟังแต่ เรื่องของกิเลสอย่างเดียว

กิเลสมีแต่อยากจะร่ำอยากจะรวย สร้างบาปสร้างกรรม ขนาดจิตดวงนี้ ตั้งใจฟัดกับกิเลส อุตส่าห์ขึ้นเขาไปแล้วยังโดนกิเลสฟัดเอาตั้งแต่ยังไม่เริ่ม ยกแรก ไม่ใช่สู้กับกิเลส แต่แค่ตั้งรับก็แย่แล้ว กิเลสเร็วและรุนแรงขนาดนั้น ฟัดเราหงายๆๆ ต่อหน้าต่อตา...น้ำตาร่วงสู้มันไม่ได้...ตั้งสติทำความเพียร สติล้มพับ ลงกิเลสจับตรงไหน คำว่า "อิ่ม-พอ" ก็ไม่มี

คนที่ยังไม่ถึงธรรม กิเลสจับเป็นตัวเดียวกัน มีแต่ความบาป ความอยาก ความทะเยอทะยาน เหมือนกับอยากเอามรรค (การทำชั่ว) ผล (ความทุกข์)

ต้องมาสร้างความเพียรต่อสู้กัน หลวงตานั่งภาวนาจนก้นแตก ก้นเลอะ นี่คือความเคียดแค้นซัดกับกิเลสในน้ำหนักที่เท่ากัน "กิเลสเอาเราขนาดไหน เราก็จะเอากิเลสขนาดนั้น" อำนาจกิเลส กลุ้มรุมจิตใจชาวโลก แต่กิเลสไม่ได้ตกนรกกับเรา เราเองที่ตกนรกนะ

กิเลสไม่ได้อยู่ที่กาย กิเลสอยู่ที่ใจ เหมือนฝึกม้าพยศ กิเลสไม่มีพอ ไม่เคยอิ่ม หิวตลอด อยากตลอด เหมือนเชื้อไฟกองใต้ภูเขา กิเลสเก่งแบบนี้ แต่พอธรรมเก่ง ธรรมก็พอกันกับกิเลส ตามฟาดฟัน กันตลอด ธรรมทำกิเลสหมอบได้ จนขาดสะบั้นลงในที่สุด

ความเพลินในธรรม เหมือนกับที่เราเพลินในกิเลสนั่นแหละ เวลาที่ธรรมมีกำลัง เวลากล้า ก็กล้าทุกอย่าง สติปัญญาก็ผ่องใส ร่มเย็น รวดเร็ว ทันกัน ถึงวาระแล้วเป็นของเค้าเอง เผาเชื้อไฟ อย่างหยาบ อย่างกลาง อย่างละเอียด ตามเผากันไปเรื่อยๆ ("ไหม้" = ธรรมเผากิเลส) เมื่อไม่มีอะไรแล้ว ก็หยุด ก็หมด ไม่ต้องบังคับ หยุดเป็นอัตโนมัติ หมดเชื้อแล้วก็หยุดของ มันเอง

เวลาปฏิบัติ รู้ตรงไหน ก็เข้าใจทันที "อ๋อ" ของมันเอง ไม่ต้องไปถามใครที่ไหน

หลวงตาวิตกวิจารณ์ต่อจิตใจของชาวพุทธ เอาแต่ข้างนอก ไม่สนใจเข้ามาข้างใน หลักของชาวพุทธก็คือให้ ภาวนา เป็น หลักของใจ เหนื่อยก็มา "พุทโธๆ" ไปซะ

พระพุทธองค์จึงทรงท้อพระทัย โลกุตรธรรม- ธรรมเหนือโลก เหนือกิเลส

อารมณ์ของธรรม - จะทำให้สงบ เบาลงๆ อารมณ์ของกิเลส- จะทำให้เฟ้อไปหมด

เวลาจิตเป็นสมาธิ จะไม่อยากคิด เพราะว่าคิดแล้วจะกวนใจ ธรรมชาติจิตแท้ๆ จะนิ่ง สบาย นั่งตรงไหนก็เพลินตรงนั้น เพลินอยู่กับธรรม ไม่กังวลข้างนอก เพลิน สบายอยู่ข้างใน ไม่เหมือนพวกวุ่นวายบ้าอยู่ข้างนอก

ไปที่ไหนก็แน่ว สบาย อิ่มอารมณ์ ได้อาหารที่เหมาะสมแล้วก็ ไม่อยากจะยุ่ง

ปัญญาต่างหากที่แก้กิเลส สมาธิมีแต่นิ่งสงบสบาย ปัญญานี่ เพลินจนลืมหลับลืมนอน นอนไม่หลับ เห็นตัวเป็นธรรมจักร ฆ่ากิเลสไปเลย

เหมือนควายมีอะไรมาก็ชนก็ขวิด แต่เรานี่ไม่มีชนไม่มีขวิด เวลาจะเห็นโทษของกิเลส ธรรมก็พอกัน กิเลสจึงอยู่ไม่ได้ หมุนติ้วๆ

 

ธ ร ร ม นี้ เ กิ ด ที่ ใ จ

หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน
วัดป่าบ้านตาด อ.เมือง จ.อุดรธานี
--------------------------------------------

แสดงออกมาจากใจให้เป็นความร่มเย็นเป็นสุขทั่วหน้ากัน
แล้วยิ่งต่างคนต่างมีธรรมภายในใจ ก็ฉายแสงออกมาด้วยความดีงามนี้
โลกจะชุ่มเย็นไปทั่วหน้ากัน เพราะอำนาจแห่งธรรมไม่เคยทำใครให้เดือดร้อนเลย

นอกจากกิเลส มีมากมีน้อยก่อกวนทุกอย่าง เป็นไปได้ไม่มีประมาณสำหรับกิเลส
นี้เกิดขึ้นจากใจด้วยกันนะ กิเลสก็เกิดขึ้นจากใจ แสดงฤทธิ์ออกมาจากใจ
ทำลายตนเองแล้วก็ทำลายผู้อื่น แล้วธรรมก็ออกลวดลาย หรือออกฤทธิ์ขึ้นมาจากใจ
ทำความร่มเย็นเป็นมงคลแก่ตนเอง และให้ความร่มเย็นและเป็นสิริมงคลแก่ส่วนรวมทั่วๆ ไป
ก็คือธรรมที่เกิดขึ้นจากใจ นี่ละให้พากันจำเอาไว้ เวลาศึกษาเล่าเรียนแล้วให้ไปปฏิบัติ