สักกายทิฏฐิ

พุทธพจน์ และ พระสูตร ๓๓.

พระไตรปิฎก ฉบับสยามรัฐ เล่มที่ ๑๗



ว่าด้วยข้อปฏิบัติเพื่อความเกิดและความดับ

สักกายทิฏฐิ

[๘๙]ปฏิปทาอันจะยังสัตว์ให้ถึง สักกายสมุทัย (ความเกิดขึ้น แห่งกายตน)

และปฏิปทาอันจะยังสัตว์ให้ถึงสักกายนิโรธ (ความดับ แห่งกายตน)

เธอทั้งหลาย จงฟังปฏิปทาทั้ง ๒ นั้น.

ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็ปฏิปทาอันจะยังสัตว์ ให้ถึงสักกายสมุทัยเป็นไฉน?

ดูกรภิกษุทั้งหลาย ปุถุชนผู้มิได้สดับแล้วในโลกนี้ ไม่ได้เห็น พระอริยเจ้าทั้งหลาย

ไม่ฉลาดในธรรมแห่งพระอริยะ มิได้รับการแนะนำในอริยธรรม

ไม่ได้เห็น สัตบุรุษทั้งหลาย ไม่ฉลาดในธรรมของสัตบุรุษ ไม่ได้รับการแนะนำในสัปปุริสธรรม

ย่อมตาม เห็นรูปโดยความเป็นตน ๑ (มีความคิดเห็นว่า รูปขันธ์หรือกาย อันเป็นสังขารสิ่งถูกปรุงแต่งขึ้น ว่ามีตัวตนแท้จริงหรือถาวร)

ย่อมเห็นตนมีรูป ๑ (เพราะเห็นว่า มีตัวตนจริง จึงมีรูปขันธ์หรือสังขารร่างกายขึ้น จึงเที่ยงแท้เพราะเหตุปัจจัย หรือปฏิสนธิวิญญาณ จึงเที่ยงแท้คงทน โดยไม่รู้ตัวด้วยอวิชชา)

ดูกรภิกษุทั้งหลาย นี้เรียกว่า ปฏิปทาอันจะยังสัตว์ ให้ถึงสักกายสมุทัย.

ดูกรภิกษุทั้งหลาย คำที่กล่าวแล้วนี้ เรียกว่า การตามเห็นอันจะยังสัตว์ ให้ถึงทุกขสมุทัย (ความเกิดขึ้นแห่งทุกข์) นี้แล เป็นใจความข้อนี้.

(อ่านรายละเอียดของ การเห็นผิดว่าเป็นตัวตน เกิดขึ้นมาได้อย่างไรโดยละเอียดในบท อัตตา)

[๙๐]สักกายนิโรธเป็นไฉน?

ดูกร ภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกผู้ได้สดับแล้วในศาสนานี้ ได้เห็นพระอริยะทั้งหลาย

ฉลาดในธรรม ของพระอริยะ ได้รับการแนะนำดีแล้วในอริยธรรม

ได้เห็นสัตบุรุษทั้งหลาย ฉลาดในธรรมของสัตบุรุษ ได้รับการแนะนำดีแล้วในสัปปุริสธรรม

ย่อมไม่ตามเห็นรูปโดยความเป็นตน๑ ย่อมไม่ตามเห็นตนมีรูป๑

ย่อมไม่ตามเห็นรูปในตน๑ ย่อมไม่ตามเห็นตนในรูป๑

ไม่ตามเห็นเวทนาโดย ความเป็นตน.... ฯลฯ

ไม่ตามเห็นสัญญาโดยความเป็นตน.... ฯลฯ

ไม่ตามเห็นสังขารโดยความเป็นตน.... ฯลฯ

ไม่ตามเห็นวิญญาณโดยความเป็นตน๑ ไม่ตามเห็นตนมีวิญญาณ๑

ไม่ตามเห็นวิญญาณใน ตน๑ ไม่ตามเห็นตนในวิญญาณ๑.

(กล่าวคือ มีความเห็นความเข้าใจที่ถูกต้องว่า รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ หรือขันธ์ ๕ ล้วนไม่ใช่ตัวตน เกิดแต่เหตุปัจจัยหรือเป็นไปตามสักกายนิโรธ.

ดูกรภิกษุทั้งหลาย คำที่กล่าวแล้วนี้ เรียกว่า การพิจารณาเห็นอันจะยังสัตว์ให้ ถึงทุกขนิโรธ นี้แล เป็นใจความในข้อนี้.

 

ถอนกระทู้ที่ปักหมุดก็ดีนะ พอปักหมุดกันทุกคนเดี๋ยวกระทู้ยอดนิยมก็ไปอยู่หน้าสองโน่นเลย..